Massadonor Jonathan moet stoppen: Vanessa viel in handen van een malafide zaaddonor en doet haar verhaal

“Ik was zo’n meisje dat ‘mama’ zei als mensen vroegen wat ik later wilde worden. Mijn toekomstplaatje zag ik altijd voor me met een gezin. Alleen vond ik de man met wie ik dat gezin wilde stichten maar niet. Natuurlijk had ik wel relaties, maar de ware zat daar nooit bij.”

Race tegen de biologische klok

“Rond mijn dertigste stelde ik mezelf daarom een ultimatum: als ik voor mijn 36ste geen vaste relatie zou hebben, zou ik in mijn eentje proberen zwanger te worden. Op de valreep leek het toch nog op de ‘gebruikelijke’ manier te gaan lukken: ik was 35 toen ik een leuke man tegenkwam. Maar ook die relatie liep stuk; hij was acht jaar jonger en het feit dat mijn biologische klok zo hard tikte, benauwde hem.

Dus daar stond ik weer. Met lege handen, en een lege buik. Ik ken de verhalen over vrouwen die de pil zogenaamd vergaten of die naar de kroeg gingen, een man oppikten en vervolgens zwanger werden, maar zo zit ik niet in elkaar. Niet alleen omdat ik dat vanuit moreel opzicht niet vind kunnen, maar ook omdat ik wilde dat mijn kinderen contact zouden kunnen hebben met hun donorvader.

Het was tijd om te gaan uitzoeken hoe ik in mijn eentje moeder zou kunnen worden, op een nette, verantwoorde manier. Al snel kwam ik erachter dat de procedure bij een kliniek enorm kostbaar is wanneer je, zoals ik, geen medische indicatie hebt. Eén rietje met donorzaad zou zo’n 475 euro kosten. Daarbij zou een eventueel kind pas op zijn of haar zestiende contact met de donor kunnen zoeken. Dat deed me enigszins afknappen. Ik vond het een naar idee dat mijn kind tot zijn of haar zestiende zou moeten wachten om te weten wie de vader was, juist omdat je vaak in je prille puberteit zoveel vragen hebt over je eigen identiteit.”

De perfecte zaaddonor

“Tijdens mijn zoektocht naar alternatieven werd ik lid van de groep Bewust Alleenstaande Moeders op Facebook zodat ik informatie kon inwinnen en ervaringen kon delen. Door de gesprekken die ik daar voerde, besloot ik om zelf op zoek te gaan naar een zaaddonor. Buiten het medische circuit om, op de meest simpele manier die je kunt bedenken: ik heb op internet ‘zaaddonor’ ingetypt en kwam op die manier op een website terecht waarop wensmoeders en potentiële zaaddonoren elkaar konden vinden. Ik zocht naar profielen die me aanspraken, keek of ze openstonden voor contact met het kind en natuurlijk ook of de uiterlijke kenmerken van de donor me aanspraken. Ik mailde een aantal mannen en van twee van hen kreeg ik een bericht terug.

Een van die mannen wilde voor mijn gevoel toch iets te veel richting een co-ouderschap gaan. Dat zag ik niet zitten, ik wilde dat mijn kind contact zou kunnen zoeken, maar niet dat de donor een actieve rol zou spelen in de opvoeding. Uiteindelijk bleef er één man over: Anthonie. Of, zoals ik toen nog dacht, Walter. Ik had hem gevonden via verlangennaareenkind.nl. Als verklaring waarom hij zich onder een andere naam had ingeschreven, gaf hij aan dat hij zijn donorschap en zijn reguliere bezigheden gescheiden wilde houden. Dat begreep ik wel. Anthonie is heel actief op sociale media waar hij vlogt over zijn muziek en de cryptohandel, en heeft veel YouTube- en Instagram-volgers. De reden voor een andere naam kwam op mij dus heel logisch over.

Ons eerste contact was via de mail, maar vrij snel daarna stapten we over op Whatsapp. We spraken over van alles, met name over ons werk en over hoe zijn leven eruitzag. Hij was 35, single en wilde zelf ook ooit kinderen. Alleen nu nog niet, zei hij. Hij wachtte nog op de juiste vrouw. Natuurlijk bespraken we ook waarom hij dit deed. Hij vertelde dat een bevriend stel niet zwanger had kunnen worden en dat het hen via een donor uiteindelijk wel was gelukt. Doordat hij het verdriet van ongewenste kinderloosheid van dichtbij had gezien, en daarna het enorme geluk dat een donor kon geven, was hij zodanig geraakt dat hij had besloten zelf ook mensen op die manier te willen helpen.

We spraken af elkaar te ontmoeten op Den Haag Centraal en vanaf het moment dat ik hem in het echt sprak, was het voor mij duidelijk: Anthonie zou de vader van mijn kinderen worden. Hij heeft een leuk voorkomen, deed me denken aan een Viking met zijn blonde, golvende haar en blauwe ogen, maar uiteindelijk ging het me er vooral om dat we op één lijn zaten qua invulling van zijn donorschap. Tijdens de ontmoeting vroeg ik hem of hij al meer donorkinderen had. Hij had er acht, vertelde hij. Allemaal kinderen die hij vanaf een afstandje volgde. Hij ging ook regelmatig op kraambezoek, als de moeder dat op prijs stelde.

Ook vertelde hij dat hij een hetero stel had geholpen waarvan de man onvruchtbaar was. Die man was echt hun vader, maar de kinderen wisten wel hoe het zat, en hij ging daar dan ongeveer een keer per jaar langs. Met weer een andere moeder had hij alleen appcontact. Het was maar net hoe de wensmoeder het wilde. Anthonie stond er heel relaxed en open in, dat vond ik fijn om te horen.”

In één keer raak

“Na het gesprek liet ik een foto van Anthonie aan mijn moeder en mijn buurvrouw zien. ‘Dit wordt hem!’ vertelde ik ze. Hoewel mijn moeder het aanvankelijk best spannend vond dat ik ervoor had gekozen om alleen een kind te krijgen, trok ze snel bij toen ze merkte hoe grondig ik was in mijn onderzoek naar wat voor mens de donor was, hoe hij in het leven stond en wat zijn normen en waarden waren, voornamelijk met betrekking tot het donorschap. Beiden vonden hem een leuk, spontaan gezicht hebben, ze vertrouwden op mijn oordeel. Anthonie en ik besloten met elkaar in zee te gaan. Ik betaalde hem 165 euro, een fractie van wat ik bij een kliniek had moeten betalen, en vergoedde zijn reiskosten voor de inseminatie.

En toen kwam het praktische gedeelte, wat inhield dat ik testte wanneer ik mijn ovulatie had, en we een afspraak maakten op het moment dat mijn eisprong plaatsvond. Bij mij thuis zonderde Anthonie zich even af in de badkamer, waarna ik mezelf insemineerde. Heel simpel met een injectiespuitje in de slaapkamer. Het ging er eigenlijk heel gemoedelijk aan toe. Ik heb Anthonie daarna zelfs nog naar Schiphol gebracht, want hij moest voor zijn werk naar het buitenland. ‘s Avonds zat ik in mijn eentje op de bank te fantaseren: stel dat ik zwanger ben, dat het ineens raak is? De twee weken voor ik kon testen duurden heel lang, maar gelukkig kon ik het allemaal van me afschrijven in de B.A.M-facebookgroep, waar ik veel support en medeleven kreeg.

Na twee weken kon ik niet meer wachten en haalde ik een vroege zwangerschapstest. Binnen een paar seconden sloeg de test al uit - er was een heel licht streepje te zien, maar ik wist: een streep is een streep. Ik was ontzettend blij en vond het ook spannend. Dat het in een keer raak zou zijn, had ik natuurlijk wel gehoopt, maar ik was ook realistisch: ik was al zesendertig en boven de vijfendertig vermindert de vruchtbaarheid nu eenmaal. Ik was dus best overdonderd, maar de blijdschap won het van de verrassing. Nu was het echt: ik zou moeder worden! Mijn buurvrouw was intussen naar me toegekomen en begon te juichen en ik besloot ook Anthonie een foto te appen van de test. Hij appte direct terug: ‘Gefeliciteerd! Spannend!’ Daarna belde ik de verloskundige, die me vertelde dat ik twee weken later mocht komen voor een echo.

Anthonie had aangegeven dat hij op de hoogte wilde blijven van hoe het ging tijdens de zwangerschap, dus stuurde ik regelmatig foto’s van mijn groeiende buik en van de echo’s. Hij was echt betrokken, maar het bleef wel bij appcontact. Hij vroeg bijvoorbeeld of ik al een idee had over de naam. Ik wist inmiddels dat ik een dochter kreeg en hij vond de naam die ik had uitgezocht - Arwen - erg mooi.”

Verontrustend bericht

“Na een probleemloze zwangerschap werd op 17 januari 2017 mijn dochter geboren, mijn moeder was bij de bevalling. Het was een heel emotioneel moment, nu was ik écht moeder. Ik kon niet veel uitbrengen, alleen: ‘Kijk nou mam, dat heb ik gemaakt!’ en ‘Wat is ze mooi!’ Anthonie kwam een keer langs om te kijken. Echt emotioneel was hij niet, maar hij vond het wel leuk, al was hij best ongemakkelijk met mijn dochter. Hij leek zelfs een beetje opgelucht toen hij haar weer aan mij kon geven.

In de periode erop was er zo nu en dan contact. Als er iets belangrijks gebeurde, zoals de eerste stapjes of woordjes, stuurde ik een berichtje. Daarvoor, toen Arwen ongeveer zes maanden was, had ik Anthonie al verteld dat ik graag een tweede kind wilde. Van hem, want ik wilde dat mijn kinderen honderd procent aan elkaar verwant zouden zijn. Dit om te voorkomen dat er in de toekomst een ongelijke situatie zou ontstaan, waarbij de een wel en de ander geen contact zou hebben met de donorvader. Gelukkig stond hij daar ook positief tegenover.

Maar toen we het voor een tweede zouden gaan proberen, gebeurde er iets. In de besloten facebookgroep voor BAM-moeders had ik een foto van Anthonie gedeeld omdat ik benieuwd was of er moeders van halfbroers of -zusjes van Arwen in de groep waren. Vrijwel direct daarop kreeg ik een privébericht van een vrouw die zei dat ze Anthonie herkende. Hij loog over het aantal kinderen dat hij had, vertelde ze. Volgens een onderzoek in 2017 door het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid zou hij ten minste 102 kinderen via diverse klinieken hebben verwekt. Hij kon dit doen omdat er bij ‘privédonatie’ geen harde regels zijn. Een donor moet aan de klinieken beloven niet privé te doneren en soms wordt er een contract getekend. Maar verder wordt het niet gecontroleerd.

Het bericht voelde als een klap in mijn gezicht, maar ik dacht: waarom zou iemand hierover liegen? Ik appte Anthonie direct en confronteerde hem met wat ik had gehoord. Zijn antwoord was dat er een verbitterde wensmoeder rondliep die hij had afgewezen. Dat ze psychisch niet in orde was en hem zwartmaakte uit wraak. Ik accepteerde zijn verklaring, maar toch bleef het knagen. Wilde ik weer met hem in zee, of niet?

Ik ben toen met heel veel met andere moeders gaan praten die een kind van een donor hadden en vroeg wat zij in mijn situatie zouden doen. Wat als het wel zo was dat hij veel meer kinderen zou hebben? Aan de andere kant dacht ik: als ik een andere donor ga zoeken, kan die óók liegen. Ik wilde niet dat mijn dochter alleen zou opgroeien, daarom besloot ik toch door te gaan met de tweede inseminatie. Ik weet dat veel mensen me zullen veroordelen, maar het gaat me er niet om wat mensen van mij denken. Ik wil alleen mijn verhaal delen omdat ik nieuwe wensmoeders deze situatie wil besparen.

Ik had al een kind van deze donor, maar moeders die dat nog niet hebben en bij wie alles nog openligt, moet dit bespaard blijven. Als hij eerlijk was geweest, had elke moeder de oprechte keuze kunnen maken om met hem in zee te gaan. Nu niet. Nog steeds denk ik, wetende wat ik nu weet, dat ik weer dezelfde keuze zou maken. Nu zitten mijn kinderen tenminste in dezelfde situatie, zodat er later geen jaloezie of rancune tussen hen kan ontstaan.”

Narcist

“Uiteindelijk viel Anthonie door de mand. Ik wist dat hij uit Duitsland moest terugkomen voor de tweede inseminatie, die op een woensdag zou plaatsvinden. En toen zag ik een post van een andere wensmoeder op Facebook: haar donor zou ook woensdag uit Duitsland komen… Toen Anthonie bij me kwam, confronteerde ik hem daarmee. Hij gaf toe: in plaats van de ‘stuk of acht’ kinderen waarover hij me had verteld, waren er 175, waarvan 102 via een kliniek. Het maximum aantal dat een donor mocht verwekken was maximaal 25, dat is in 2019 zelfs aangepast naar maximaal twaalf. Maar nog steeds is er geen toezicht op privédonatie.

Ik was in shock. ‘Waarom lieg je hierover?’ vroeg ik. Zijn antwoord klonk glashard: ‘Wat denk je zelf? Anders kiest niemand voor mij als donor.’ De situatie werd op dat moment echt gespannen. Ik twijfelde heel erg of ik nog wel moest doorgaan, maar hij zei: ‘Als ik het niet doe, doet niemand het. Dan krijg je nooit een tweede. Wees blij dat ik bereid ben je te helpen.’

Ik probeerde nog met hem te praten over hoe en waarom hij had gelogen, maar er ontstond echt frictie. Hij dreigde dat hij zou weglopen en geen contact meer zou willen als ik erover doorging en zei: ‘Wat is er nu erger? Dat een kind opgroeit met honderd broertjes en zusjes, of zonder vader?’ Ik heb me later wel afgevraagd waarom hij zoveel druk zette zodat ik er alsnog mee door zou gaan.

Door alle verhalen die ik heb gehoord van andere moeders die hem als donor hebben, kwam ik erachter dat hij steeds verschillende verhalen vertelde en dat hij, als hij tegen de lamp liep, de schuld afschoof. Hadden de moeders maar beter research moeten doen. Maar hoe kun je erachter komen dat iemand zoveel kinderen heeft rondlopen, als diegene zich op verschillende sites onder verschillende namen aanbiedt? Er staan geen foto’s van de donor op die sites en die zouden er wel moeten zijn. Desnoods via een besloten systeem. Dat is echt essentieel om het welzijn van de kinderen te waarborgen.

Ik denk inmiddels dat Anthonie narcistisch is en het hem een goed gevoel geeft zijn genen zo breed mogelijk te verspreiden.De inseminatie was veel ongemakkelijker en plastischer dan de eerste keer. Toen kletsten we gezellig, nu zwegen we. Direct erna ging Anthonie de deur uit. Weer was ik direct zwanger. Ik was blij, vooral omdat ik niet nog een keer contact hoefde te hebben. Het enige wat ik deelde, was dat ik positief had getest, maar van zijn kant kwamen er geen vragen meer, en ik liet zelf ook niets meer horen.

Pas toen ik 8,5 maand zwanger was, kreeg ik ineens een berichtje: ‘Het is bijna zover!’ schreef hij. Alsof er niets aan de hand was. Ik reageerde niet, was toen eigenlijk al helemaal klaar met hem. Want via via was ik ondertussen op een besloten Facebook-pagina gekomen waar ik ontdekte dat naast die 102 kinderen van hem die via klinieken waren geboren, hij er door zelfinseminatie nog zeker 142 had! Op die site stonden heel veel foto’s van kinderen, met allemaal dezelfde gezichtjes. De neusjes, de mond, de lach… sprekend Anthonie. Ik was woest, het was nog erger dan hij na heel veel aandringen had toegegeven. Ik heb hem daarna ook een berichtje gestuurd en gezegd dat ik er werk van zou maken zodat andere moeders dit leed bespaard zou blijven.”

Wereldwijd

“Ondertussen komen er nog steeds nieuwe moeders bij en biedt hij zichzelf aan onder nieuwe valse namen. Ik werd benaderd door een andere man die zich als donor had aangeboden op verlangennaareenkind.nl en hij vertelde me dat hij had ontdekt dat de site onder een andere naam wordt gerund door Anthonie zelf. En dat Anthonie hem had bedreigd als hij dit openbaar zou maken. We vermoeden dat hij de andere donorprofielen op inactief geeft gezet, zodat hij als enige naar voren komt, en dat hij dit op nog een aantal andere sites doet. En dit is nog maar het topje van de ijsberg.

Op Facebook is hij ook actief, daar verkoopt hij zichzelf in andere landen. Voornamelijk in Italië en Duitsland is hij heel actief onder de namen Thån Dônå en Constantin, en in Denemarken onder de naam Ruud. Hij gebruikt daarvoor zelfs foto’s van zijn donorkinderen, zonder toestemming te hebben gekregen van de moeders, en schendt dus de privacy van minderjarige kinderen.

Ik weet inmiddels ook dat hij kinderen heeft in Australië, Servië, Oekraïne, Polen, Hongarije, Zwitserland, Roemenië, Denemarken, Zweden, Mexico, Canada en de Verenigde Staten. Hij doet het voorkomen alsof hij de wereld over moet voor zijn werk, maar de noodzaak daarvan ontgaat me. Hij doet zaken in Bitcoins, dat is digitale handel. Naar mijn idee, en die van andere moeders met wie ik heb gesproken, is dat gewoon een smoes en heeft hij van ‘doneren’ zijn werk gemaakt. Hij vraagt inmiddels driehonderd euro. Als hij wekelijks een aantal moeders ‘helpt’, loopt dat bedrag snel op.

Wettelijk mag er maar maximaal vijftig euro voor een donatie worden gerekend, maar ook daar is geen controle op, omdat moeders cash betalen. Zelf vindt hij nog steeds dat hij mij en alle andere moeders heeft geholpen. Natuurlijk ben ik eeuwig dankbaar voor mijn kinderen, maar niet voor de manier waarop alles is gegaan. Ik zie geen contact meer voor me met hun donorvader, hopelijk hebben ze later wel steun aan hun halfbroertjes en -zusjes. Maar dan nog, hoe ga je ze hierin begeleiden? Ze zijn nu nog jong en vragen er niet echt naar. De enige keer dat het ter sprake kwam, was toen iemand aan mijn dochter vroeg hoe haar papa heette. Ik heb haar toen verteld dat zij geen papa heeft, maar een donor, een meneer die mij heeft geholpen zwanger te worden. Ik wil absoluut open en eerlijk zijn, maar wel op het niveau dat ze aankunnen, dus stukje bij beetje.

Er zijn nu dus al 244 halfbroers en -zusjes gevonden, in Nederland en daarbuiten. Allemaal kinderen die niet zomaar verliefd kunnen worden op iemand. Anthonie denkt er zelf overigens heel simpel over: kinderen kunnen bij hem gewoon navraag doen over wie waar woont, hij zegt dat hij in de gaten houdt waar ‘zijn’ kinderen verspreid zijn en in welke leeftijdscategorie ze zitten. Toch zijn er inmiddels al twee situaties waarbij ‘zijn’ kinderen ongemerkt bij elkaar op de opvang zitten. Als je hem daarmee confronteert, wuift hij het weg met het excuus: ‘Dan weten ze het toch al?’

Hij ziet het probleem van ongemerkte incest niet. Alsof je bij een eerste date direct zegt dat je een donorkind bent! Samen met een groot aantal andere moeders hebben we nu een groep opgericht: Moms on a mission. Samen maken we ons er hard voor dat er juridische consequenties op dit soort gedrag komen te staan. Niet om Anthonie persoonlijk een hak te zetten, maar omdat er meer duidelijkheid en transparantie over deze situatie moet komen.

Dit is een schending van de basisrechten van een kind en veel moeders voelen zich op een bepaalde, psychologische manier aangerand. Daarom zijn we hard bezig om hier wetgeving voor te krijgen, want de wet zegt nu nog steeds dat dit niet strafbaar is en dat alles op vertrouwen neerkomt. Alleen, dat vertrouwen wordt dus enorm geschaad. Er móet een aantekening komen achter de de naam van mannen die dit doen. Zodat bij alle klinieken over de hele wereld de alarmbellen afgaan als iemand als Anthonie zich meldt.”

*De naam van Anthonie is gewijzigd, zijn echte naam is bekend bij de redactie.

Reactie Anthonie:

“Het valt te begrijpen dat iemand schrikt en wellicht boos is omdat ik meer kinderen heb verwekt dan ik aanvankelijk heb beweerd. Dat ik niet eerlijk ben geweest tegenover wensouders valt natuurlijk niet goed te praten. Daar neem ik ook zeker mijn verantwoordelijkheid voor, en ook ik vind zelf dat ik best wel doorsloeg in mijn enthousiasme om te willen helpen.

Inmiddels zijn we echter vier jaar verder en ik krijg ook een hoop berichten van ouders dat ze blij zijn met, en dankbaar zijn voor hun kind. Verder ben ik door meerdere psychologen onderzocht toen ik me aanmeldde voor de klinieken. Geen van hen heeft me op psychische gronden afgekeurd of als narcist bestempeld. Ik heb nooit een donor bedreigd en hiervoor is ook nooit aangifte gedaan. Hier is ook geen enkel bewijs van. Ik heb geen donoren ‘uitgesloten’, ik was aangesloten bij sites als Onewish en Gaybyboom en de Duitse varianten daarvan, hier is gewoon een moderator aan het werk, niet ikzelf. Er zijn ook nooit klachten bij deze moderators over mij binnen gekomen, behalve dan dat ik meer kinderen heb dan ik zei.”

Dit interview stond eerder in Flair 08-2021.