Evana (33) raakte na een ernstige ziekte verslaafd aan oxycodon: ‘Al je spieren laten weten: ik heb het middel nodig, zorg dat ik het krijg, NÚ’

Ernstige ziekte

“Ik was zesentwintig jaar en de wereld lag aan mijn voeten. Als aanstormend modeontwerper was ik naar Milaan afgereisd vanwege mijn nominatie voor de prestigieuze internationale Woolmark Prize. Ik ging op wilskracht, want ik liep al een tijdje in het ziekenhuis omdat ik me extreem slecht voelde. In Milaan belde de arts dat ik zo snel mogelijk terug moest komen; ik bleek sclerodermie te hebben, een zeldzame, ongeneeslijke auto-immuunziekte waarbij het bindweefsel in het lichaam verhardt en verstijft.

Ik had de ergste vorm en werd meteen opgenomen. De pijn was onbeschrijfelijk, maar toen de arts opperde dat ik daar oxycodon voor zou krijgen, gingen bij mij alle alarmbellen af. Ik had eens een documentaire gezien over miljoenen Amerikanen die verslaafd zijn aan oxycodon en waarin het vergeleken werd met heroïne. Ook was ik al eerder verslaafd geweest, aan amfetamine.

Mantelzorger

Het hielp me om mijn deadlines te halen en maakte me voornamelijk rustig. Ik vroeg of ze mijn dossier hadden gelezen waarin stond dat ik verslavingsgevoelig ben, maar de verpleegkundige zei dat het geen kwaad kon. Als je zó veel pijn hebt en je krijgt een middel voor je neus dat die pijn dempt, zeg daar dan maar eens nee tegen. Oxycodon was een warme, lichte, wollige deken die de helse pijn en het verdriet om het verlies van mijn droomleven dempte. Ik was veel in het ziekenhuis en mijn toenmalige vriend was mijn mantelzorger.

Hij hielp me in bed, op de wc en op de bank. Soms gingen we naar buiten met de rolstoel. Ik was heel ziek, maar ook heel wazig omdat ik in een medicijnbubbel leefde. De situatie verslechterde. Als ik geen stamceltransplantatie of chemokuren zou nemen, zou ik binnen een halfjaar dood zijn. Ik koos de eerste. Het bleek een goede keus te zijn. Langzaam werd ik weer mobieler en wilde ik mijn leven opnieuw opbouwen. Alleen ging dat niet, want oxycodon zuigt alle levenslust uit je, maakt een ander mens van je. Na twee jaar slikken, moest ik van de artsen gaan afbouwen.

Daarvan raakte ik in paniek. Op internet speurde ik naar mogelijkheden om tóch aan oxycodon te komen. Tegelijkertijd was dat mijn wake-upcall. Ging ik weer naar een leven waarin ik afhankelijk was van dealers of koos ik voor een leven zonder verslaving? Ik kickte cold turkey af. Nog zie ik mezelf stuiptrekkend en zwetend in bed liggen. Al je spieren laten weten: ik heb het middel nodig, zorg dat ik het krijg. NÚ. Het is een groot gevecht geweest. Want na het lichamelijke afkicken, ben ik wel een jaar doorlopend bezig geweest met de vraag: zorg ik dat ik een pil krijg of niet?

Back on track

Inmiddels heb ik mijn leven weer op de rit. De overgang naar het leven dat bij een chronische ziekte hoort, is een lang proces en ik ben blij dat ik drie dagen per week kan werken. Veel minder dan anderen van mijn leeftijd, maar dat heb ik leren accepteren. Ik heb mijn eigen winkel, een verloofde en een koophuis, dus soms kan ik best tevreden om me heen kijken. De Evana uit 2016 en het leven dat zij leidde, daar kan ik me nu nauwelijks meer iets bij voorstellen.

Daar ben ik oké mee, al heb ik veel verdriet dat ik door mijn ziekte geen kinderen kan krijgen. Daarbij is de ziekte heel onvoorspelbaar; de gemiddelde levensverwachting van mensen die ‘m hebben, is vijftien jaar. Maar ik houd mijn hoofd omhoog, kijk naar wat er wel is. En dat is veel.”

Deze ‘Real Life’ staat in Flair 19-2023. Meer van zulke verhalen lees je wekelijks in Flair.