Anjana (34) had een lange tijd anorexia: ‘Ik at een halve appel en een schaaltje yoghurt per dag’

Anorexia

“Achteraf denk ik: mijn eetprobleem is er altijd geweest. Ik was een gevoelig meisje en als ik als kind last van spanningen had, voelde het al snel alsof er een soort knoop in mijn buik zat. Die knoop vertaalde ik naar ‘dik zijn’ en dan kreeg ik helemaal geen hap meer door mijn keel. Ik had angst om dik te worden.

Ik zat op turnen en daar vroeg iedereen voortdurend aan elkaar: ‘Hoe zwaar ben jij?’ Ook op mijn basisschool waren meisjes heel erg bezig met gewicht. ‘Polsjes vergelijken’ was erg populair. Kijken wie de dunste had, heel ongezond.

Ik weet nog precies wanneer ik voor de eerste keer een gesprek met mijn vader had over anorexia. Acht jaar was ik en ik moest een spreekbeurt houden. Als onderwerp koos ik olifanten. Mijn vader vroeg waarom ik uitgerekend olifanten zo leuk vond, en ik zei: ‘Omdat ze net zo zijn als ik.’ ‘Hoe bedoel je?’ vroeg mijn vader. Ik antwoordde: ‘Zij zijn ook heel zwaar.’ Mijn vader schrok ontzettend en zei dat ik helemaal niet zwaar was, maar zo voelde het voor mij wel.

Hij vertelde toen dat er soms meisjes waren die zichzelf heel dik vonden, terwijl ze dat eigenlijk niet waren, en dat die soms zelfs doodgingen. Op dat moment schrok ik eigenlijk nog meer zijn reactie dan van dat ik echt dood zou kunnen gaan. Ik wilde mijn ouders niet ongerust maken en zei dus niet meer hardop dat ik mezelf zwaar vond. Maar vanbinnen bleef dat gevoel onveranderd.

Positieve aandacht

Ondertussen kreeg ik ook veel positieve aandacht door mijn uiterlijk. Al vanaf dat ik een baby was, vroegen volslagen vreemden op straat regelmatig of ze een foto van me mochten maken. Zelf was ik me er niet zo van bewust, ik was niet heel erg met mijn uiterlijk bezig.

Totdat ik steeds vaker op straat werd aangesproken door mensen die bij een modellenbureau werkten en me hun kaartje wilden geven. Mijn ouders zagen het in het begin niet echt zitten, maar dachten op een gegeven moment ook dat het modellenwerk misschien goed voor mijn zelfvertrouwen zou zijn, omdat ik altijd zo onzeker was.

Ik voelde me altijd geremd. Mijn zusje zat bijvoorbeeld op streetdance en dat vond ik ook geweldig, maar ik durfde alleen maar te dansen als ik alleen op mijn kamer was. De keren dat ik probeerde om in het openbaar iets te doen, zoals een dansje op school, was ik zo angstig dat alles misging en het er niet uitzag. Terwijl ik, als ik alleen op mijn kamer was, juist perfect alle pasjes uitvoerde.

Ik heb uiteindelijk een tijdje modellenwerk gedaan, maar echt goed voelde het nooit. Met mijn haar was ik blij, net als met mijn ogen en lange wimpers, maar over al het andere bleef ik onzeker. Een nare fysieke ervaring met de vader van een vriendje, waar ik verder niet op in wil gaan, droeg ook bij aan de negatieve associatie met mijn lijf. Uiteindelijk voelde ik me er niet goed bij om met het modellenwerk door te gaan.”

Graatmager

“Op mijn zeventiende ging het mis. Ik had net eindexamen gedaan, was klaar met school en deed even niets, toen mijn ouders gingen verhuizen. Ik wilde graag in ons oude huis blijven tot het verkocht was, omdat ik wilde oefenen met op mezelf wonen. Anorexia was al die tijd sluimerend aanwezig geweest. Ik at wel, omdat er altijd op me werd gelet door mijn ouders, collega’s, en vriendinnen.

Als we met z’n allen naar school fietsten, mocht ik van hen ook nooit aan de buitenkant, want als er een harde wind stond waaide ik zo de sloot in. Tegelijkertijd was ik zelf ook bezorgd: als ik maar niet dik word. Op de momenten dat ik alleen was compenseerde ik, door niet te eten en heel veel te sporten. Zelfs als ik in bed lag deed ik oefeningen, zoals opdrukken, fietsen in de lucht en buikspieroefeningen. Soms wel twee uur lang.

Vanaf het moment dat ik alleen woonde en er dus geen toezicht meer was, at ik bijna niets meer. De verwarming deed ik ook nooit aan, zodat ik meer calorieën zou verbranden. Het was een last van mijn schouders: ik was alleen, nu kon ik mijn gang gaan, zonder schuldgevoel over dat ik mensen bezorgd zou maken.

Binnen een paar weken was ik graatmager. Op een dag stond ik op het station en kwam een wildvreemde me een gevulde koek brengen. Ik was zo verbaasd dat ik alleen maar ‘dankjewel’ heb gezegd. Nog steeds zag ik niet dat ik een probleem had. Ik had totaal geen realistisch beeld van mezelf.

Wanneer ik mijn ouders bezocht en ze naar mijn eetpatroon vroegen, zei ik: ‘Ik eet wel!’ Ik at ook: een halve appel per dag en een schaaltje yoghurt als avondeten. Ik zag er geen probleem in, zo ver was ik al afgedwaald van wat ‘normaal’ was.

De rest van deze Real Life staat in Flair 21-2023. Meer van dit soort verhalen lees je wekelijks in Flair.