Maya Fridman (32) is opgegroeid in Moskou. Elf jaar geleden kwam ze naar Nederland om aan het conservatorium te studeren. Ze is muzikant en speelt cello.
Muziek als troost
“Toen ik het nieuws hoorde dat Poetin Oekraïne was binnengevallen, voelde ik me verlamd, zowel fysiek als mentaal. Ik moest die dag iets opnemen voor mijn album, maar het was verschrikkelijk moeilijk om me te concentreren op mijn muziek. Ik kon alleen maar denken aan de beelden die ik zag en aan mijn vrienden in Oekraïne. Het duurde een dag voordat ik contact met ze zocht. Ik was gewoon in shock. Het voelde als een nachtmerrie. Ik ben boos en schaam me ervoor dat de Russische overheid dit doet.
Ik kwam op het idee benefietconcerten te organiseren. Een Oekraïense pianist in Nederland, die ik kende van eerdere concerten, Anna Fedorova, had hetzelfde idee. Ik had zo’n machteloos gevoel, maar door iets praktisch te gaan doen, kon ik antwoord geven op die negatieve emoties. Iedereen gaat anders met de situatie om, muziek kan mensen samenbrengen en troost bieden.
Ik doe dit niet omdat ik Rus ben, maar omdat ik mens ben. Het maakt niet uit wie je bent, waar je vandaan komt, we zitten met z’n allen in deze situatie. We zijn allemaal mensen die streven naar gerechtigheid. Op sommige momenten voelde ik dat ik zelf naar Oekraïne toe moest gaan om mee te vechten. Natuurlijk was ik dat niet echt van plan, maar de hele situatie voelt zo oneerlijk. En dan maakt het niet uit hoeveel geld we samen inzamelen, want de Russen blokkeren de toegang tot hulp. Het is zo enorm inhumaan.”
Protesteren
“Ik heb me nooit erg Russisch gevoeld. Ik ben in Rusland opgegroeid, maar ik ben Joods en deels Oekraïens. Toch voelde het aan het begin van de oorlog dat ik een standpunt moest innemen, en ik vind ook dat andere Russen dat moeten doen en moeten protesteren tegen wat er momenteel gebeurt. In Rusland zelf is dat riskant, desondanks doen mensen het wel. Daar heb ik heel veel respect voor.
Ik spreek mijn ouders in Moskou meerdere keren per week. Ze hebben geen woorden om te beschrijven hoe ze zich voelen. Ik denk dat ze zich net zo verslagen voelen als ik, of misschien nog wel erger, want zij kunnen niets doen. Ik maak me zorgen om hun veiligheid, daarom wil ik ook niet al te veel zeggen over hoe zij denken over deze oorlog.”
Negatieve reacties
“Het is een paar keer gebeurd dat mensen vanwege mijn Russische achtergrond negatief tegen me waren. Maar ik heb veel geweldige vrienden om me heen, onder wie Oekraïners, die dat niet doen. Met zo’n benefietconcert willen we laten zien dat Oekraïners en Russen samen staan, dat de mensen uit deze twee landen niet met elkaar in oorlog zijn.
Het is cruciaal dat iedereen iets doet voor de situatie in Oekraïne, ook al is het maar een kleine donatie geven, of bijvoorbeeld medicijnen. We moeten deze oorlog stoppen en elke actie telt mee. Ik ga voorlopig nog door met het organiseren van de benefietconcerten, want de aandacht moet niet verslappen.”
Naast Maya, vertellen ook Vera en Kristina over hun leven als Russische vrouw in Nederland. Hun verhalen lees je in Flair 19-2022, de editie die van 11 t/m 17 mei in de schappen ligt. Wil je ‘m liever laten bezorgen? Bestellen (of nabestellen) kan hier.
