Bedtijden voor kinderen: handig slaapschema
Wat is een geschikte bedtijd voor schoolgaande kinderen? En is het slecht als je kind er een heel ander ritme op na houdt? Veel ouders hanteren de regel dat het kind een kwartier langer op mag blijven bij elk jaar dat hij ouder wordt. Of dit verstandig is, is sterk afhankelijk van je kind.
Door: Ouders van Nu
Een feit is dat veel kinderen te laat naar bed gaan, een gevolg daarvan is oververmoeidheid. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld concentratieproblemen ontstaan. Let daarom heel goed op, blijf heel erg goed kijken naar de behoeftes van je kind. Oogt het moe, slaapt het slecht of is het bijvoorbeeld heel vroeg wakker? Leg je kind dan eerder in bed!
Iedereen weet dat genoeg slapen belangrijk is, zeker voor kinderen. Ze moeten kunnen opladen na een drukke dag. Bovendien ontwikkelen jonge kinderen zich snel en dat kost een berg energie.
De eerste jaren
Een jonge baby heeft nog heel veel slaap nodig. Hij slaapt dan ook nog wanneer het hem uitkomt en hij heeft geen vast ritme. De eerste maanden begint er meer een vaste structuur in te komen. Je baby slaapt vanaf die tijd dan het meeste ’s nachts en nog een aantal uur overdag.
Wanneer je moet stoppen met het middagdutje, verschilt per kind. Het ene kind doet op zijn derde nog een middagslaapje van een paar uur, terwijl de andere driejarige helemaal niet meer overdag slaapt.
Bedtijden: basisschoolleeftijd
Op de basisschool wordt er, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het kinderdagverblijf, niet meer overdag geslapen. Dit wil echter niet zeggen dat je kind niet, af en toe, nog eens een middagdutje nodig kan hebben. Zie je nu dat je kind heel moe is na een drukke schoolweek, probeer dan in het weekend of bijvoorbeeld op een vrije woensdagmiddag, toch nog even een middagdutje te doen. Dit voorkomt dat je kind oververmoeid raakt en het slecht gaat slapen in de nacht.
Merk je dat je kind tegen de avond echt te moe aan het worden is en het eigenlijk net niet goed vol kan houden tot de nachtslaap? Doe je kind dan een plezier en leg hem in de avond iets eerder in bed. Soms kan dit even nodig zijn en kan hij er daarna weer helemaal tegen! Probeer deze eerdere bedtijd dan echt vol te houden. Zie je daarna dat je kind het weer goed vol kan houden en doet hij er iets langer over om in slaap te vallen, dan kun je de bedtijd iets verlaten.
De meeste kinderen tussen de vier en de zes jaar gaan tussen 18.30 en 19.00 uur naar bed. Aanbevolen wordt om kinderen van deze leeftijd ongeveer 11-11.50 uur te laten slapen, maar de behoefte aan slaap verschilt per kind. Een kind dat overdag slaperig is en zich niet zo goed kan concentreren, zou weleens baat kunnen hebben bij een extra halfuurtje nachtrust. Niet voor één nacht, maar structureel. De gemiddelde tijd dat Nederlandse kinderen gedurende de nacht slapen neemt geleidelijk aan af.
Lees ook Bewezen: hierdoor worden kinderen moeilijke eters
Zoveel uur slaap hebben kinderen die naar school gaan gemiddeld nodig:
4 jaar: 11,5 uur per nacht
5 jaar: 11 uur per nacht
6 jaar: 10 uur en 45 minuten
7 jaar: 10,5 uur
8 jaar: 10 uur en 15 minuten
9 jaar: 10 uur
10 jaar: 9 uur en 45 minuten
11 jaar: 9,5 uur
12 jaar: 9 uur en 15 minuten
Bedtijden tussen het ene kind en het andere kind van eenzelfde leeftijd kunnen veel verschillen en zijn lastig in een schema uit te schrijven. Het moment van opstaan in de ochtend speelt hierin natuurlijk ook een rol. In onderstaand schema vind je een richtlijn met de bedtijden.
De gemiddelde bedtijd voor een kind is dan ook:
Bedtijden kinderen door cultuur bepaald
In Nederland is het gebruikelijk dat kinderen een speciale ‘kinderbedtijd’ hebben, maar in de meeste culturen is dit fenomeen niet bekend. Behalve bij ons is het alleen in de Duitstalige landen normaal dat kinderen vroeg(er) naar bed moeten. In de rest van de wereld gaan kinderen over het algemeen pas naar bed als ze moe zijn en zelf naar bed willen.
Dit is ook te zien aan de kinderprogramma’s op televisie. In Nederland zijn deze tot een uur of acht ’s avonds te zien (on demand daargelaten), in veel andere landen kan dat tot middernacht. Kinderen vinden het dan ook niet ‘stoer’ om lang op te blijven, in tegenstelling tot in Nederland, waar laat naar bed gaan iets is voor ‘grote kinderen’. Alleen is het in deze culturen vaak wel gebruikelijk dat kinderen een middagdutje of zelfs een lange siësta doen. Zo komen ze alsnog aan genoeg slaap.
Slaaptips
- Zorg voor regelmaat: stuur je kind rond dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op. Ook in het weekend. Zeker moeilijke slapers hebben hier baat bij. Regelmaat houdt de biologische klok gezond, waardoor een kind beter kan slapen.
- Eet gevarieerd: kinderen die gevarieerd eten zouden een betere nachtrust hebben, blijkt uit onderzoek. Suiker zou de slaapkwaliteit juist verslechteren. Geef je kind echter geen extra eten voor het slapen gaan, kinderen die overdag goed eten, hebben geen extra eten nodig om goed te kunnen slapen. Extra voeding voor het slapen zorgt dan namelijk vaak voor extra slecht slapen. Eet je kind slecht overdag, ga dan op zoek naar de oorzaak daarvan.
- Lekker bewegen: voetballen, dansen of ravotten in de modder, kinderen die regelmatig bewegen slapen beter dan stilzitters.
- Creëer rust in de avond: rust en ontspanning zijn belangrijk om goed te kunnen inslapen. Flikkerende schermen of spannende spelletjes kun je dus beter voor de ochtend of middag bewaren
Bron: Ouders van Nu
