Worden er versoepelingen teruggedraaid? Dít kunnen we verwachten van de persconferentie

Persconferentie 6 augustus

Een verdubbeling van het aantal coronabesmettingen, GGD's die zich zorgen maken over het haperende bron- en contactonderzoek en nieuwe brandhaarden in Amsterdam en Rotterdam. Waar het kabinet zes weken geleden de laatste coronapersconferentie met een zekere opluchting afsloot, breken premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge noodgedwongen hun vakantie af om het land donderdagavond weer toe te spreken. Het doel: iedereen weer bij de les krijgen. Nieuwe maatregelen zijn niet uitgesloten.

Vorige persco

Het zou in principe de laatste keer zijn dat premier Rutte en minister De Jonge zich in een coronapersconferentie tot Nederland zouden richten. "In principe is dit de laatste keer, voorlopig hopen we en misschien wel voor hele lange tijd, dat we hier zo staan", zei de premier zes weken geleden.

Verdubbeling aantal besmettingen

Veel eerder dan gedacht moeten Rutte en De Jonge aan de rem trekken. Directe aanleiding is de recente toename van het aantal vastgestelde besmettingen. Dinsdag maakte het RIVM bekend dat in de afgelopen week 2.588 mensen positief getest zijn op het COVID-19-virus. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van de week daarvoor. Het reproductiegetal - waarmee wordt gemeten aan hoeveel mensen een besmette persoon het virus gemiddeld overdraagt - daalde weliswaar van 1,4 naar 1,2, maar zit al een tijdje niet meer onder de gewenste 1.

Contactonderzoek

Het bron- en contactonderzoek dat in kaart moet brengen met wie een besmette persoon in contact is geweest om op die manier verdere verspreiding te voorkomen, verloopt moeizaam. GGD's maken zich zorgen om met name jongeren die zich niet aan de regels houden en onder wie de testbereidheid klein is. Ook weigeren mensen in quarantaine te gaan en verzwijgen ze met wie zij in contact zijn geweest, wat het contactonderzoek verder bemoeilijkt.

Steeds minder vaak 1,5 meter afstand

Daar komt bij dat uit het gedragsonderzoek van het RIVM blijkt dat steeds minder mensen zich aan de verplichte anderhalve meter afstand houden. Het persmoment, waarop minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) Nederlanders twee weken geleden nog eens op het hart drukte dat het belangrijk is dat zij zich aan de coronaregels houden, en een Facebook-bericht van de premier met een boodschap van dezelfde strekking, sorteerden niet het gewenste effect.

Geen sprake van tweede golf, wél zorgen over nieuwe brandhaarden

Bronnen in Den Haag spreken niet van een crisissfeer, maar omschrijven de huidige situatie als een die nauwlettend in de gaten gehouden moet worden om een tweede golf te voorkomen. De uitbraken in Rotterdam en Amsterdam worden zorgelijk genoemd. Ook Den Haag en West-Brabant zijn probleemgebieden. Van een tweede golf is geen sprake, zegt het RIVM. De ziekenhuisopnames zijn weliswaar verdubbeld, maar de zorg kan het nog aan en de besmettingen zijn nog niet wijdverspreid over het hele land.

Nieuwe maatregelen?

Rutte en De Jonge zullen toelichten hoe zij de nieuwe besmettingscijfers duiden. Het belang van het naleven van de afstandsregels en thuisisolatie bij klachten zal opnieuw worden benadrukt in de hoop de geest op tijd terug in de fles te krijgen. Ook nieuwe maatregelen kunnen worden verwacht. De introductieweken voor studenten worden geschrapt en op Schiphol komt een teststraat voor reizigers uit risicogebieden, meldde RTL Nieuws woensdag. Daarnaast wordt verwacht dat het kabinet met een waaier aan mogelijke maatregelen komt die regio's in staat stelt om lokaal in te grijpen als het virus regionaal oplaait.

Hoop op schokeffect

Een landelijke mondkapjesplicht zal naar verwachting niet worden aangekondigd. Het kabinet blijft bij het standpunt dat maskers niet nodig zijn, omdat deze voor schijnveiligheid zouden zorgen. Toch mogen burgemeesters de mondkapjes verplicht stellen, zoals Amsterdam en Rotterdam doen. Burgemeester Ahmed Aboutaleb hoopt op een schokeffect dat ervoor zorgt dat Rotterdammers zich weer bewust worden van de afstandsregels, zei hij woensdag tegen NU.nl.

Landelijke of regionale aanpak

Naast het feit dat het kabinet zelf niet overtuigd is van het nut van mondmaskers, is het een worsteling om nieuwe landelijke maatregelen af te kondigen. Nieuwe ingrijpende maatregelen voor regio's waar het virus is ingedamd zullen weinig effect sorteren, terwijl ze voor nieuwe brandhaarden wel kunnen werken. Aan de andere kant is er het gevaar dat door een regionale aanpak een lappendeken van regels en verboden zal ontstaan.

Regie pakken

Vanuit de oppositie klinkt de laatste weken kritiek op de aanpak. Volgens PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft het kabinet de afgelopen weken te weinig urgentie uitgestraald, terwijl de besmettingen al langere tijd opliepen. Hij hoopt dat Rutte en De Jonge donderdagavond weer de regie pakken. "De afgelopen weken waren onnavolgbaar", zei hij.

Lees ook De coronacrisis heeft ons uitgeput: zó herstel je weer en kom je van alle stress af

Nieuwe kans met oude boodschap

De persconferentie biedt de premier donderdagavond de mogelijkheid om opnieuw de ernst van de coronacrisis duidelijk te maken. Waar hij in het begin van de crisis het verwijt kreeg onduidelijk te zijn in communicatie en zich te 'jolig' op te stellen, kon hij dat beeld na de historische tv-toespraak enigszins rechtzetten. Donderdagavond krijgt hij een nieuwe kans, met een oude boodschap: houd je aan de regels, want het virus is niet weg.

Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen en winacties? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Bron: NU.nl | Beeld: ANP