Medicijnen getest op mannen. Beeld Getty Images/iStockphoto
Medicijnen getest op mannen.Beeld Getty Images/iStockphoto

Hoe erg is het voor vrouwen dat medicijnen vooral op mannen getest worden?

Medische kennis is vooral gebaseerd op het lichaam van de man. Dat geldt ook voor medicatie. Is dat eigenlijk erg of gevaarlijk voor vrouwen? Libelle vroeg het aan hoogleraar klinische farmacometrie Birgit Koch.

Maatwerk in geneesmiddelenonderzoek

Birgit Koch pleit voor meer maatwerk in geneesmiddelenonderzoek. Dat is belangrijk omdat veel medicatie getest wordt op mannen, jonge en gezonde mannen welteverstaan. Dat is nou net een doelgroep die gemiddeld gezien het minst vaak medicijnen nodig heeft.

Mensen met onderliggend lijden, ouderen én vrouwen reageren natuurlijk heel anders dan deze jonge mannendoelgroep. Dat ziet Koch ook in de praktijk. “Als vrouw kun je bijwerkingen krijgen die niet tijdens onderzoek naar voren zijn gekomen en de bijsluiter dus niet hebben gehaald”, vertelt ze.

Recent werd bijvoorbeeld bekend dat plaspillen (thiazide) misselijkheid en braken kunnen veroorzaken bij vrouwen. Lang werd dit niet vermeld in de bijsluiter. Koch: “Daardoor kan het zijn dat jijzelf of je huisarts jouw klachten bagatelliseert. Dat hij of zij zegt: gaat u maar gewoon door met uw medicijngebruik, mevrouw!” Hierdoor loop je dus kans dat je te lang door gaat met verkeerd medicijngebruik, waardoor je langer rondloopt met bijwerkingen die steeds erger kunnen worden.

Bekende bijwerkingen

Ook blijkt dat de wel bekende bijwerkingen vaker voorkomen bij vrouwen dan bij mannen. Vrouwen lopen bij sommige antidepressiva en pijnstillers meer risico op bijwerkingen. Daarnaast kunnen plastabletten zorgen voor een zouttekort, waardoor ernstige hoofdpijn en verwarring kan voorkomen. Vrouwen ervaren deze klachten vier keer vaker dan mannen. Waarom? Dat is simpelweg nooit onderzocht.

Dat geneesmiddelenonderzoek vooral op mannen gericht is, blijkt ook uit de meldingen van bijwerkingen. Vrouwen melden in vergelijking tot mannen 50% meer bijwerkingen. Maar liefst 33% van de vrouwen belandt vaker in het ziekenhuis door bijwerkingen. Ook krijgen vrouwen vaker dan mannen diabetes of hart- en vaatziekten door medicijngebruik.

Mannen- en vrouwenlichamen

Waarom is er zo weinig medicatie getest op vrouwen? Dat heeft deels te maken met de zogenoemde ‘bikinivisie’. Jarenlang dacht men dat mannen- en vrouwenlichamen exact hetzelfde zijn, op de ‘onderdelen’ onder de bikini na dan. Gelukkig wordt er steeds meer gerealiseerd dat dit niet het geval is.

Om maar iets te noemen; vrouwen hebben natuurlijk hormoonwisselingen en menstruaties. “En juist die hormoonwisselingen en menstruaties kunnen invloed hebben op hoe geneesmiddelen zich gedragen. Het is voor farmaceuten handiger om zo’n variatie uit onderzoek te houden. Maar zo werkt de wereld natuurlijk niet”, aldus Koch.

Hap, slik, weg

Depressie

Wat kun je zelf doen?

Er is ook goed nieuws, want er vindt namelijk wel verandering plaats. Vrouwen, ouderen, kinderen en mensen met onderliggend lijden worden steeds vaker betrokken bij onderzoeken gelukkig. Toch kan dat nog beter. “Bij onderzoeken waaraan vrouwen wel mogen deelnemen, zien we nog steeds dat vooral mannen zich opgeven als proefpersoon", vertelt Koch.

Kun je dan zelf iets doen zodat je niet de dupe wordt van eenzijdig geneesmiddelenonderzoek? Koch raadt aan: “Weet hoe je lichaam werkt. Houd het in de gaten. En als je met een nieuw geneesmiddel begint: let dan op of er iets verandert in je lichaam vanaf dat moment. Merk je iets op? Ga naar de huisarts.”

Het is ook belangrijk om naar de huisarts te gaan als jouw klachten niet in de bijsluiter staan. “Laat je niet wegsturen als je nare bijwerkingen of een verkeerde dosering vermoedt. Maar, echt ernstige bijwerkingen komen slechts bij een kleine groep voor. Wees alert, maar word niet hypochondrisch”, aldus Koch.

Woensdag 8 maart is het Internationale Vrouwendag. Een belangrijke dag, want anno 2023 zijn mannen en vrouwen nog steeds niet gelijk. Mannen worden beter gerepresenteerd in de media en er is nog steeds sprake van onder meer een loonkloof en de orgasmekloof. Daarom besteedt Flair extra aandacht aan deze belangrijke thema’s.

Bron: Libelle

Fleur HartmanGetty Images/iStockphoto

Op alle verhalen van Flair rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven. Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@flair.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden