Lisanne: ‘Die klimaatactivisten staan daar voor ons. En het enige wat wij doen, is ze uitlachen‘

Hij pretendeerde dat hij écht zat vastgelijmd – “Hiermee kun je me serieus bezeren” – en denderde vervolgens van de tafel af toen de ene helft van de beveiligers dacht het tafelblad te kunnen laten zakken, en de andere helft het nog in de lucht hield.

“Kanker,” zei de activist ook nog toen hij op de grond lag, waaraan je merkt dat zo’n activist ook maar gewoon een mens is.Dan die plakkers in het Mauritshuis, laatst. Eerst zag ik niet zo goed wat die ene deed, ik dacht dat hij niet goed werd en even tegen de muur wilde leunen, maar toen bleek dat zijn hoofd vastzat aan Meisje met de Parel (wat zal dat meisje geschrokken zijn).

Vervolgens gooide zijn compagnon een rood tomaten-achtig goedje in zijn nek, waarvan ik meteen dacht: is dat niet een foutje, moet dat niet over dat schilderij heen worden geflikkerd? Ik zag ze in gedachten discussiëren: “Niet over míj, zei ik nog!” “Sorry, maar je stond er zo lekker voor.”

Het is een ondankbare klus om dezer dagen klimaatactivist te zijn; weinig succes gegarandeerd. Scanderen met een bord met een rake leus erop op het Malieveld en spijbelen van school, in navolging van Greta Thunberg, heeft niet geholpen.

Het Plan-bureau voor de Leefomgeving kwam onlangs met de conclusie dat de huidige kabinetsplannen nog lang niet leiden tot de beoogde mindering (55 %) van de uitstoot van broeikasgassen. De kans dat de aarde binnen vijf jaar met anderhalve graad is opgewarmd, is heel groot. Die opwarming is dan niet meer terug te draaien.

En als je dan als activist iets anders probeert, iets ludieks, dan kun je van tevoren al uittekenen dat je zult worden uitgekotst. En dat niet alleen. Een taakstraf, een gevangenisstraf van twee maanden, een strafblad, de kans dat ze een schadevergoeding moeten betalen, de kans dat ze nergens meer een fatsoenlijke baan krijgen: ze hebben het er allemaal voor over om ons te vertellen dat we onze aarde naar de filistijnen helpen.

Dat kunst daar onder moet lijden, is zeker niet goed te praten. Maar ik vraag me af of er überhaupt een goede manier is om een eigenwijs land wakker te schudden. Ik hoorde veel mensen om me heen zeggen dat dit soort acties ‘compleet averechts werkt’.

Er werden vergelijkingen getrokken met demonstranten die ‘gewoon’ naar het Malieveld gingen, zoals zorgmedewerkers en onderwijspersoneel deden voor een hoger salaris en een lagere werkdruk en zoals de kermisbranche deed tijdens de pandemie omdat ze de sluiting zat waren. Allemaal goede, verklaarbare redenen om je stem te laten horen.

Maar let wel: die klimaatactivisten, die voeren geen actie voor zichzelf, die staan daar voor ons. En het enige wat wij doen, is ze uitlachen, ze verguizen. We focussen op de knulligheid van de acties, op het schandaal, en laten daarmee zien hoe blind we zijn voor het echte probleem.

Deze column van Lisanne komt uit Flair 46-2022. Meer van dit soort verhalen lees je wekelijks in Flair.