Eva: ‘Gêne is zonde, stress is doelloos, je leeft maar één keer’
Ik zit ergens mee. En jij misschien ook. Een lullig grapje, een werk-fuckup, een deadline, vriendinnenruzie, relatie-issue of iets anders waar je ’s avonds met buikpijn door gaat slapen en ’s ochtends met krampende kaken van opstaat: er is vast iets waar je mee zit. Heb je iets? Now hear me out.
Sinds je deze column leest, heb je negenhonderd kilometer afgelegd. Negenhonderd kilometer! Met een snelheid van 107.000 kilometer per uur raast het planeetje waar je je nu op bevindt om de zon. Jij bent een minuscuul stipje op die planeet. En die planeet is weer een minuscuul stipje in de alheid der alles: het heel-al.
Onze aarde past 1,3 miljoen keer in onze zon. En om die zon cirkelen nog zeven planeten op miljoenen kilometers afstand van ons, met ieder weer hun eigen manen. Dit clubje bij elkaar is ons zonnestelsel. Ons zonnestelsel voelt soms klein, maar onze dichtstbijzijnde planeet Venus zien we enkel als een piepklein sterretje aan de hemel. Een satelliet die in de jaren ’70 onze aarde verliet en de verste planeet Pluto al heeft gepasseerd, zal het einde van ons zonnestelsel pas bereiken over dertigduizend jaar. Let that sink in.
Er zijn bij ons ‘in de buurt’ honderden miljarden zonnen. Samen vormen zij ons sterrenstelsel: de Melkweg. Die Melkweg is weer onderdeel van een cluster: een verzameling van zo’n duizenden sterrenstelsels. Handenvol clusters vormen weer zogenaamde superclusters. En dáár zijn er dan weer zo’n 10 miljoen van. Er zijn meer zonnen in het heelal dan zandkorrels op aarde. Allemaal weer met hun eigen planeten. Misschien zelfs eentje – of meer – zoals de onze.
Het heelal is 14 miljard jaar oud. Het waterbolletje waar wij op leven een slordige 4,5 miljard jaar. Als we zouden doen alsof de aarde 24 uur oud was, zou de mensheid pas in de laatste 77 seconden zijn ontstaan. Jij zou slechts een fractie van een milliseconde bestaan. De mensheid in het algemeen houdt het mogelijk nog een halfuurtje vol, daarna is het gedaan met ons. Ons bestaan is voorbij als het universum een keertje heeft geknipperd.
En ergens tussen al die zonnen, planeten, uren en lichtjaren, daar ben jij: een klompje cellen en atomen die zomaar bestaat en zomaar bewustzijn heeft ontwikkeld, waardoor je je nu druk kunt maken om dingen die relatief best minuscuul zijn. Nu wil ik je absoluut geen existentiële angst aanpraten. Natuurwetenschap is fascinerend en freaky tegelijkertijd. Maar wat hier op dit planeetje, in de pak hem beet 85 jaar die we leven, soms heel groots en belangrijk voelt, is een fractie van net niks als je uitzoomt.
Over een jaar of zestig ben je niet meer hier en is alles wat je hebt gedaan, verwaaid tot niets. Het is misschien een gekke manier van redeneren, en wie weet helpt het jou niet, maar mezelf laten wegzweven op astronomische feitjes en met afstand naar de wereld kijken, helpt me keer op keer te realiseren dat alle clichés waar zijn: gêne is zonde, stress is doelloos, je leeft maar één keer, het komt wel weer goed en eigenlijk maakt niets écht uit. En als je dan toch nog piekert in bed, pieker dan maar over hoe klein je bent in dat oneindige heelal. Een mindfuck die ongetwijfeld je gedachten even verzet.
Deze column van Eva komt uit Flair 20-2023. Meer van dit soort verhalen lees je wekelijks in Flair.
Eva Breda (25) schrijft, creëert en pluist uit. Ze maakte de podcast Komt een meid bij de psych en probeert het leven, het vrouw-zijn en zichzelf iedere week een stukje meer te ontdekken en ontplooien in haar columns.